مواضع حماس در مورد ایران و روابط دوجانبه

هفته گذشته و پس از ارائه طرح محمود عباس در مورد تشکیل کشور فلسطین بحث های بسیاری در مخالفت و موافقت با این طرح در گرفت.
این اتفاق تقریبا با برگزاری کنفرانس حمایت از انتفاضه فلسطین در ایران و مخالفت صریح آیت الله خامنه ای با این طرح و سخنان خالد مشعل، رئیس دفتر سیاسی حماس در این مورد همزمان شد.
صحبتهای خالد مشعل در این مورد اما به صورت های مختلفی نقل شد که از همراهی کامل با مواضع رهبر تا موافقت ضمنی با این طرح را در بر می گرفت.
به نظرم بحث های هفته گذشته نیاز به بررسی بیشتر رابطه ایران و حماس را نشان می دهد. اینکه خالد مشعل همواره در ملاقات با اعراب مساله فلسطین را مساله ای عربی مطرح می کند و بر سنی و عربی بودن این حرکت تاکید می کند تا حدودی با نگاه به مساله فلسطین از جنبه نقض حقوق بشر در این کشور و طرح آن به عنوان یک مساله انسانی جهانی مغایر است.
در همین رابطه مقاله ای از مصطفی الصواف، سردبیر سابق روزنامه فلسطین که از حامیان حماس به شمار می رود و اکنون نیز در دولت حماس مشاورت وزیر فرهنگ را بر عهده دارد نظرم را جلب کرد که صراحتا ایران را به پرداخت رشوه به حماس جهت بدست آوردن نفوذ سیاسی متهم می کند.
با توجه به این مقاله این سوال به ذهن می رسد که آیا اکنون که ظاهرا روابط ایران با گروه حماس هم به تیرگی گراییده است آیا لازم نیست نگاه جمهوری اسلامی به این مساله دوباره بررسی شود و در تدوین سیاست ها و صرف هزینه های مالی به نفع گروه هایی که پس از دریافت مبالغ هنگفت ما را به پرداخت رشوه هم متهم می کنند تجدید نظر کنیم؟ ما در مساله فلسطین دنبال حل مساله ای به نفع ناسیونالیست های عرب هستیم یا هدفی انسانی را دنبال می کنیم؟
ترجمه نوشته روزنامه فلسطین را در ادامه بخوانید.
مصصفی الصواف، روزنامه فلسطین ، 8 سپتامبر 2011
دعا گویان طلب مغفرت دارند
اخیرا و در حالی که بحران مالی دولت غزه به اوج خود رسیده است صحبت های زیادی در مورد روابط مقاومت اسلامی و حکومت جمهوری اسلامی ایران مطرح می شود. دولت حماس با وجود بحران گسترده مالی پرداخت حقوق کارکنانش را متوقف نکرد و دستمزدهای ماه آگوست مانند ماه های گذشته با کمی تاخیر پرداخت شد.
روابط حماس و ایران به قدر کافی شفاف است و بر خلاف تصور برخی گروه هایی که مایلند حقیقت را وارونه نشان دهند به هیچ وجه این امکان وجود ندارد که حماس از ایران رشوه دریافت کند یا آلت دست این کشور شود.
تنها مساله ای که برای حماس مهم است منافع مردم فلسطین است و به همین دلیل این گروه روابطش را با تمام گروه ها فارغ از اینکه توانایی کمک مالی به آن را دارند یا نه حفظ می کند. البته در این بین ممکن است که حماس منافع گروهی خود را هم در نظر بگیرد اما این اتفاق فقط در صورتی خواهد افتاد که حماس مطمئن باشد به مواضع اصولی حماس در مورد مساله فلسطین، یا روابطش با کشورهای دیگر لطمه ای وارد نشود. بنابراین حماس به هیچ وجه نمی تواند موضع و موقعیتش را در ازاء کمک های مالی از یک گروه تغییر دهد.
هدف این نوشته نه دفاع از حماس، بلکه بیان حقیقت است. حقیقت این است که اگر حماس قصد معامله آرمانش را داشت از طرف دوست و دشمن با پیشنهادات بسیار جذابی روبرو بود.
در واقع در صورت پذیرش رشوه از سوی حماس، پیشنهادات بسیار جذابی از سوی آمریکا، کشورهای غربی و برخی از دولت های عربی در انتظار این گروه بود و مدتها پیش از این دروازه های رونق به رویش گشوده می شد و هرگز در لیست سیاه دولت آمریکا قرار نمی گرفت.
حماس با وجود اینکه از نظر مالی خودکفا نیست، تنها تا زمانی به روابط خود با دیگران ادامه خواهد داد که این روابط در خدمت آرمان فلسطین و منافع مردم این کشور باشد. حماس از هر کشوری کمک مالی می پذیرد البته تا زمانی که این کمک ها در راستای اهداف مقاومت و آزادی فلسطین انجام شود و به ثبات قدم مردم فلسطین در مبارزه با دشمن اسرائیلی کمک نماید. البته این رابطه تا زمانی ادامه خواهد داشت که پرداخت این کمک ها بدون شرط و اخاذی سیاسی باشد و در جهت استفاده از موقعیت حماس برای تامین مقاصد کسی که این پول را پرداخته انجام نشود.
رابطه ایران و حماس هم از همین قاعده پیروی می کند. چنانچه قصد ایران از این کمک، آزادی سرزمین فلسطین باشد، با توجه به اینکه ایران یک کشور اسلامی است(علی رغم اینکه در مسائل مذهبی با آنها اختلاف داریم) حماس از این کمک ها استقبال خواهد کرد و حتی برای دریافت آن تلاش می کند. اما اگر کمک ایران به قصد جذب متحد، ایجاد نفوذ سیاسی و خرید نیروهای وفادار انجام شود حماس این کمک ها را نخواهد پذیرفت. چنانچه مثلی هم در این باره می گوید" دعا گویان در طلب غفرانند" ایران هم باید این مساله را کاملا درک کند. پرداخت پول بی دلیل انجام نمی شود. هرکس که پولی می دهد و به این پرداخت هم ادامه می دهد، حتما هدفی را دنبال می کند. با این وجود نقش دریافت کننده پول در این میان بیش از پرداخت کننده است. در این قضیه موضع حماس به عنوان دریافت کننده کمک کاملا مشخص است. هرکسی اگر بخواهد امتیازی در ازاء پرداخت پول به حماس کسب کند از طرف این گروه طرد خواهد شد.
در اینجا تاکید می کنم که ایران هم در این مورد بی تقصیر نیست. ایران در این راه تلاش کرده و همچنان هم به این تلاش ادامه می دهد اما تا کنون با مواضع محکم حماس روبرو بوده است. ایران سعی در پرداخت رشوه به حماس داشت اما هنگامی که برخورد حماس را دید پذیرفت که حماس نسبت به مواضعش محکم ایستاده است و خواست ایران را براورده نخواهد کرد.
واقعیت این است که اولا مشکلات اقتصادی حماس تنها به دلیل وضعیت فعلی رابطه اش با ایران نیست. درست است که کمک های مالی ایران کمی دست حماس را باز می کرد اما بحران فعلی بیشتر متاثر از بحران اقتصاد جهانی است. ثانیا حماس کمک مستقیم مالی از دولت ها دریافت نمی کند. بیشتر این کمک ها از جانب سازمان ها، شخصیت ها و برادران مسلمانمان در سطح جهان تامین می شود. شرایط منطقه و بحرانی که مسلمانان و اعراب با آن روبرو هستند به همراه انقلاب های فعلی، نظرها را از مساله فلسطین متفرق کرده واکنون اشتراک نظر کافی در این مورد وجود ندارد. به نظر ما این حالت مانند رگبار و باران در تابستان و زود گذر خواهد بود.
مدت زیادی از بحران اقتصادی که حماس با آن درگیر است نمی گذرد اما تا آنجا که من می دانم حدود یکسال است که کمک های ایران به حماس قطع شده است. با این وجود تا همین چند ماه پیش یعنی تا زمانی که بحران در کشورهای اسلامی یمن، مصر، سوریه و سومالی تشدید نشده بود حماس با مشکل اقتصادی روبرو نبود. بنابراین این بحران بیش از آنکه به قطع کمک های ایران مربوط باشد به وقایع جاری دنیای عرب و اسلامی بر می گردد.